Listopad w ogrodzie to już ostatni miesiąc, w którym możemy cieszyć się jaskrawymi barwami jesieni. Z drzew opadają ostatnie liście, na niektórych krzewach połyskują jeszcze czerwone owoce, coraz częściej występują przymrozki. To znak, że trzeba zakończyć przygotowywanie ogrodu na zimę, a po zakończeniu porządków - zakonserwować i schować narzędzia.
Jaki jest listopad w ogrodzie?
Listopad w ogrodzie jest miesiącem wilgotnym i niestety już zawsze chłodnym z częstymi przymrozkami. Pierwszego listopada słońce wschodzi około 06:30 a zachodzi około 16:00. Długość dnia wynosi zatem nieco ponad dziewięć i pół godziny i do końca miesiąca skróci się o kolejne półtora godziny. W tym miesiącu kończy się niemal całkowicie okres wegetacyjny roślin. Jeszcze na nielicznych spóźnionych drzewach i krzewach, takich jak jałowiec, sosna czy świerk, dojrzewają nasiona. Barwne owoce utrzymują się jeszcze na niektórych krzewach ozdobnych. Możemy podziwiać min. czerwone owoce jarzębiny,kaliny, berberysu i irgi. Z drzew liściastych pod wpływem podmuchów wiatru opadają ostatnie, brunatne i zaschnięte liście. Cała przyroda w połowie miesiąca będzie już przygotowana do okresu zimowego. My też musimy już zakończyć wszelkie prace przygotowujące nasze ogrody przydomowe i działkowe do zimy.
Listopad w ogrodzie warzywnym
· Choć termin zbioru większości warzyw już minął, możemy nadal zbierać warzywa korzeniowe, kapustne i letnie odmiany pora.
· Nadszedł termin zbioru jarmużu. Dolne, lekko zżółknięte liście obrywa się i odrzuca, natomiast do konsumpcji wybieramy następne, ładne i zdrowe liście ze środkowej części rośliny. Po lekkim przemarznięciu jarmuż jest smaczniejszy (ma mniej goryczki, więcej cukrów). Dlatego ze zbiorem możemy wstrzymać się do pierwszego przymrozku. Zebrane liście należy zaraz zużyć lub przechować w lodówce (nie dłużej niż przez 3 dni).
· Po zakończeniu zbiorów zagony oczyszczamy i usuwamy z nich resztki roślinne. Resztki nie porażone przez choroby możemy przeznaczyć nakompost. Glebę, szczególnie cieżką, warto przekopać. Oprócz rozluźnienia gleby, zniszczymy w ten sposób część larw i poczwarek szkodników zimujących w glebie, takich jak np. połyśnica marchwianka, śmietka cebulanka, pędraki czy drutowce.
· Zimowy spoczynek rozpoczynają szparagi. Ich łodygi są już zżółknięte i zasychają. Aby zapobiec rozwojowi infekcji grzybowych łodygi szparagów wycinamy tuż nad ziemią gdy tylko uschną (aby zdążyć jeszcze przed nastaniem prawdziwie zimowej aury).
· Możemy spróbować zimowej uprawy cykorii w pomieszczeniach. W tym celu na początku listopada ostrożnie wykopujemy rosnącą na grządkach cykorię i ostrym nożem wycinamy wszystkie liście na wysokości około 2,5 cm nad korzeniem. Odcinamy również wszystkie korzonki boczne i skracamy główny korzeń do długości 20 cm. Następnie na kilka dni korzenie pozostawiamy w przewiewnym miejscu. Do pędzenia przygotowujemy wiadro (lub inny pojemnik) z otworami odpływowymi w dnie i podstawką na wodę, na dnie pojemnika umieszczamy 10 cm warstwę ziemi. Wkładamy korzenie i podlewamy, a następnie dokładnie przysypujemy je ziemią i znów podlewamy. Potem całość szczelnie przykrywamy innym pojemnikiem. Gdy ziemia przeschnie, kolejne porcje wody dostarczamy wlewając ją do podstawki.
· W listopadzie siejemy warzywa ozime. Bezpośrednio przed nastaniem mrozu wysiewa się marchew, pietruszkę i koper ogrodowy (nasiona spęcznieją i w tym stanie przezimują w glebie). Dzięki temu wiosną zbiór plonów będziemy mogli rozpocząć o około dwa tygodnie wcześniej.
· Jeżeli nie wystąpiły mrozy, możemy jeszcze przerobić kompost, rozrzucić obornik, przekopać nawozy zielone lub zastosować nawozy mineralne.
